“Rabo: niet meer lappen voor riskante banken”
Eindelijk durft een bank – mijn bank! – te zeggen wat iedereen al lang denkt.
“There is an elephant in the room” is een Engels gezegde, dat niet op onflatteuze manier een aanwezig dik persoon beschrijft, maar bedoelt dat een probleem duidelijk aanwezig is, waar toch niemand het over heeft.
Onrechtvaardig
In Nederland is zo’n olifant het garantiesysteem voor spaarbanken. Als een spaarbank omvalt dan krijgen de spaarders gegarandeerd hun geld terug (tot 100k€). Klinkt goed. Alleen, dat wordt betaald door de overgebleven banken – en dat heb ik altijd totaal onrechtvaardig gevonden.
Zolang er weinig fout gaat, of alleen kleiine banken failliet gaan lijkt er weinig mis, maar de afgelopen crisis heeft de minpunten in dit systeem haarfijn aan het licht gebracht. In de praktijk komt het er (natuurlijk) op neer dat banken die hun zaakjes goed op orde hebben en geen onverantwoorde risicos nemen, opdraaien voor het riskante gedrag van de cowboys. Belachelijk.
Risico
In het soortgelijke geval van Icesave had ik het bijvoorbeeld ook geen enkel probleem gevonden als minister Bos gewoon had gezegd “Sorry mensen, jullie wilden een hoge rente, dan weet je dat daar een groter risico bij hoort. Wie zijn billen brandt…”. Dat is elementaire economie: een belofte van meer winst = meer risico op verlies. Om een ander Engels gezegde te gebruiken “There’s no such thing as a free lunch“. En met het huidige systeem wordt spaarders voorgehouden dat dat er juist wel is: hoge rente EN geen risico om je geld kwijt te raken. Dat kan natuurlijk niet.
250 miljoen euro
Daarom vind ik het meer dan prima dat de Rabobank dit nu aankaart. Zoals in bovenstaand artikel wordt vermeld moest de Rabobank 50 miljoen ophoesten aan Icesave-spaarders in 2008, en 200 miljoen aan DSB-slachtoffers in 2009. Dat is geld dat door verantwoordelijke spaarders naar hun bank is gebracht en dat door even verantwoordelijke bankiers bij elkaar is gehouden. Geld dat geïnvesteerd had kunnen worden in duurzame technologie, of geleend aan een boer die het moeilijk heeft.
In plaats daarvan gaat dat geld nu naar mensen met teveel honger naar geld, die nu klagen en hun hand ophouden.
Verandering
Daarom vind ik dat er twee dingen moeten veranderen in dit systeem. Ten eerste moet natuurlijk die garantie gewoon wegvallen.
Ten tweede moet, om de consument duidelijk te maken wat de risico’s zijn, alle banken worden verplicht bij het openen van een spaarrekening de risico’s en (on)mogelijkheden uit te leggen – hetzijn in persona, hetzij middels ‘een foldertje’. En daarna moet de consument een handtekening zetten op een lijntje met “ik heb het bovenstaande gelezen en begrepen en beloof niet te zeuren als mijn geld straks weg is.”
Het wordt tijd dat mensen meer eigen verantwoordelijkheid nemen, en niet steeds ‘naar boven’ kijken als er iets mis gaat.
Same shit, different blog 